Ukraynada müharibənin bitəcəyinə dair ümidlər azalmaqdadır.
Bloomberg yazır ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putin İstanbulda keçiriləcək danışıqlara özü qatılmayaraq aşağı səviyyəli nümayəndə heyəti göndərib. Bu isə danışıqlara olan inamı sarsıdıb.
Tribunainfo.az xəbər verir ki,hazırda diqqət Vaşinqtondakı müzakirələrə yönəlib — ABŞ Konqresində Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar paketi hazırlanır. Məqsəd Putini danışıqlar masasına oturtmaqdır. Lakin ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald Trampın bu proseslərə yanaşması ehtiyatlıdır. Dövlət katibi Marko Rubio qeyd edib ki, real irəliləyiş yalnız Tramp və Putin arasında şəxsi görüş baş tutarsa, mümkün olacaq.
Rubio özü də cümə günü İstanbula yollanır, lakin əsas danışıqlarda iştirak etməyəcək. Onun sözlərinə görə, ABŞ-ı rəsmi nümayəndə təmsil edəcək. Rubio isə Ukrayna diplomatları və Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanla ayrı-ayrılıqda görüşəcək.
Antalyada NATO xarici işlər nazirlərinin görüşündən sonra Rubio deyib:
“Dürüst desəm, bu mərhələdə Tramp və Putin üz-üzə görüşmədikcə heç bir nəticə gözləmirəm.”
Eyni fikirləri Tramp da dilə gətirib: “Heç nə baş verməyəcək, ta ki biz görüşənə qədər.”
NATO təmsilçiləri Putinlə bağlı kəskin danışırlar
Avropalı diplomatlar isə danışıqlardakı durğunluğa görə Putini günahlandırırlar — onun İstanbul görüşünə aşağı səviyyəli nümayəndə göndərməsi ciddi iradlara səbəb olub. Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski isə müdafiə naziri Rustem Umerovun rəhbərliyi ilə nümayəndə heyətini danışıqlara göndərməyi doğru hesab edib və Rusiya nümayəndəliyini “təxribat” adlandırıb.
Bu arada ABŞ və Avropa NATO çərçivəsində vahid mövqe formalaşdırmağa nail olub. Bu, ötən həftə Rusiya qarşısında irəli sürülən “atəşi dayandır” ultimatumundan sonra baş verib. Tramp isə bu təşəbbüsü dəstəkləməyib.
İtaliyanın xarici işlər naziri Antonio Tayani bildirib:
“Biz hamımız Putini iqtisadi məsələlərə yönəltmək üçün sanksiyalara yönəlmişik.”
Yeni sanksiyalar gündəmdə
Hazırda əsas sual: Tramp və Putin nə vaxt görüşəcək? Trampın Yaxın Şərqə səfəri başa çatdıqdan sonra qərar veriləcəyi gözlənilir. Hələlik nə Tramp, nə də Rubio sanksiyalardan açıq danışır.
Senator Lindsi Qraham isə Rusiya enerji daşıyıcılarını alan ölkələrə qarşı sanksiyalar nəzərdə tutan qanun layihəsi təklif edib. Layihəni 80-dən çox senator dəstəkləyir və qəbul olunması ehtimalı yüksəkdir.
Senatın Silahlı Qüvvələr Komitəsinin rəhbəri Rocer Uiker isə bildirib:
“Putin sülh istəmir… Ona həm hərbi, həm də iqtisadi cəhətdən ciddi təzyiq lazımdır.”
Moskva isə ABŞ-ın “atəşkəs müqabilində Krımın tanınması və sanksiyaların ləğvi” təklifini qəbul etmir. ABŞ-ın təklifində Ukraynaya təhlükəsizlik zəmanəti və ordusunu inkişaf etdirmək hüququ da var.
Bloomberg-in mənbəsinə görə, Vaşinqton eyni zamanda NATO–Rusiya Şurası formatında danışıqların bərpasını da təklif edib. Bu dialoq Rusiya 2022-ci ildə Ukraynaya hücum etdikdən sonra dayanmışdı.
Putinin kompromisə getmək istəməməsi isə onun ordusunun yavaş da olsa irəliləməsi ilə izah olunur. Ukrayna isə silah və sursat çatışmazlığı yaşayır.
İmran Kərimli
