Dərsliklərdə olan problemlər son zamanlar çox tez-tez ictimai müzakirəyə çıxarılır. 
Dərsliklərdə olan problemlər son zamanlar çox tez-tez ictimai müzakirəyə çıxarılır.
Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra, dərslik siyasəti ciddi şəkildə yenidən işlənməyə başladı. Lakin yenə də bu sahədə çatışmamazlıqlar vardır. 
Təhsil eksperti Kamran Əsədov TİA.AZ-a bildirdi ki, dərslik problemini iki hissəyə bölmək olar: “Birinci orta məktəb üçün yazılmış dərsliklər, ikincisi, orta ixtisas və ali təhsil müəssisələri üçün olan dərsliklər. Son illərdə orta məktəblərdə istifadə olunan dərsliklərdə texniki, qrammatik, yaş xüsusiyyətləri, psixoloji baxımdan , dil və üslub cəhətdən ciddi problemlər var. Bir müddət əvvəl bu tipli problemlər aradan qaldırılmışdı, lakin dərsliklər kurikulumun tələblərinə uyğun olaraq yenidən yazılmağa başlayandan sonra dərsliklərdə ciddi şəkildə qüsurlar yarandı. Hazırda ibtidai sinif dərslikləri daha çox qüsurlarla doludur. Burda dilimizə yad olan sözlərdən tutmuş, şagirdin yaş həddinə uyğun olmayan tapşırıqlara qədər çox qüsurlar var. Təkcə dərsliklərimizdə qüsurlar xarici sözlərin salınması deyil, həm də məhəllə xarakterli, dialekt, əxlaq normalarına uyğun olmayan ifadələr də dərsliklərə daxil edilir. Bu hala daha çox Azərbaycan dili dərsliklərində rast gəlinir. Rus dili dərsliklərində və test nümunələrində azərbaycan sözlərinin işlənməsi hallarını da müşahidə edirik” . Ali məktəblərdə istifadə olunan dərsliklərin acınacaqlı vəziyyətindən danışan ekspert son illər ərzində ölkə rəhbərliyinin təhsilin, orta və ali məktəblərin inkişafına xüsusi diqqət ayırdığını bildirdi: ” Bu gün ali məktəblərdə tələbələrin əsas problemi dərsliklərdir. Tələbələr dərsliklərlə bağlı hər il çətinlik çəkir. Xüsusən də, sərbəst işləri yazmağın və imtahanların vaxtında. Hələ dərslik problemi azmış kimi, müəllimlər də sovet dövründən qalma, kiril əlifbasıyla yazılmış kitabları məsləhət görürlər. Hansı ki, onlar da müasir dövrlə heç uyğunlaşmır. Bütün bunlar tələbənin oxumağa, öyrənməyə olan həvəsini öldürür. Ali məktəblərdə yaşanan dərslik probleminin iki günahkarı var, birincisi universitetdirsə, ikincisi elə tələbənin özüdür. Reallıq odur ki, müəllimlər mühazirədən sonra ədəbiyyat siyahısı kimi dərsliklərin adını yazdırırlar. Amma tələbələr mühazirələrlə kifayətlənirlər. Səbəb isə həmin dərsliklərin çox çətin tapılması, və ya tapılmaması, ya da ki, olan materialların rus dilində olmasıdır. Rus dilində olan dərsliklərin tərcüməsində problem olduğundan yetərli məlumatı əldə edə bilmirlər. Əlavə məlumat əldə etmək də bu dəqiqə müşkül məsələyə çevrilib. Texnologiyadan xəbərsiz keçmişin kitabları da tələbənin istəyinə tərs mütənasibdir. Latın qrafikasıyla yazılmış dərsliklər isə əksəriyyəti tərcümələrdir. Həmin tərcümələrdə qrammatik səhvlərlə yanaşı məna səhvləri də olur. Təəssüf ki, bu gün ali məktəblərdə dərsliklərin vəziyyəti ürəkağrıdıcıdır. Bundan başqa hazırda istifadədə olan kitablar köhnəldiyindən istifadəyə yararsız hala düşüb. Köhnə dərsliklərdəki materiallar indiki dövrə uyğun gəlmir. Ən ciddi dərslik problemi tibb ixtisasları üzrədir. Tibb elmi hər saat yenilənir, xəstəliklərin müalicə üsulları yeniləşir . Amma Azərbaycan tələbəsi hələ sovetdən qalma kitablardan istifadə edir. Hətta buna baxmayaraq, bəzi kafedralar məcburi kitab aldırırlar. Başqa bir reallıqda var ki, yeni yazılan bəzi dərsliklər sırf kommersiya məqsədli yazılır. Tələbələr də bu kitabları almaq məcburiyyətində qalırlar. Həmin dərsliklərin içərisində olan materiallar ya tələbəyə lazım olmur, ya da çox pis şəkildə yazılmış olur. Amma lazımsız mövzular daha çox üstünlük təşkil edir. Hətta müəllimlər özləri belə bu kitabların bizə lazım olmadığını deyirlər. Əgər lazım deyilsə, tələbə niyə bu kitabı almalıdır? Hər dərs ili başlayanda tələbələr minimum 150 manat kitablara xərcləməli olur. Bu da heç bir tələbəyə sərf etmir. Əslində Boloniya sisteminə qoşulmuş ölkələrdə dərslik problemi olmamalıdır. Ancaq bizdə bu məsələnin problemli olması hamıya aydındır. Hesab edirəm ki, bu problem qısa müddətdə həll edilər və ali məktəblərdə təhsilin inkişafına və yüksək səviyyədə kadr hazırlığının həyata keçirilməsinə müsbət təsir etmiş olar”.
Fizika müəlimi Hüseyn Quluyev də TİA.AZ-a fizika dərsliklərindəki qüsurları misal çəkərkən bildirdi ki, orta məktəbdə fizikanın normal tədrisi üçün birinci növbədə müəllim hərtərəfli bacarıqlara malik olmalı , mükəmməl bilik , metodik usdalıq , informasiya kommunikasiya texnologiyalarından və əyani vasitələrdən istifadə etmək bacarığı omalıdır. İkinci isə mükəmməl dərslik olmalıdır: “Dərslikdə heç bir elmi və qrammatik səhvlərə yol verilməməlidir. Əyani vasitələr olmalı və ondan yaradıcı şəkildə istifadə edən müəllim lazımdır. Bu fənnin tədrisində əyani vasitələr olmasa mümkün deyil. Təcrübələri İK-də müşahidə etmək əyani yerinə yetirmək olmur. Təəsüf ki, müəllimlərimizin çox hissəsi bu bacarıqlara malik deyil. Dərsliklərdə qüsurlara yol verilir. Məsələn, 7-ci sinfin dərsliyində bərabərtəcili hərəkətlərdən danışır, amma təcil, sürət, yerdəyişmənin tapılmasından məlumat verilmir, cismən ətalət üzrə getdiyi yolu tormoz yolu ilə qarışdırılır. Dərsliklərdə müasir elmi texniki yeniliklərə yer verilmir. Məsələn elektrik enerjisinə aid mövzularda alternativ enerji qurğuları haqqında məlumat, yarəmçkeçiricilərin müasir texnikada tətbiqinə aid məlumatlar çox azdır. Elektromaqnit dalğaları tədris edilərkən müasir rabitə vasitələri haqqında məlumat yoxdur. Rəngli televizor, plazama televizor, internet quğuları , əl telefonları, günəş batareyası, atom və nüvə fizikası öyrənilərkən, radio aktiv maddələrdən istifadə haqqında məlumatlar yoxdur ya da çox azdır. Arzu edirəm ki, bu qüsurlar nəzərə alinsın”.
NİLUFƏR
