Qoroskop həvəskarları üçün pis xəbər- Astrologiyanın tərəfdarları elmi sınaqdan keçə bilmədilər
Elmi dünyadan qoroskop oxucuları üçün yaxşı olmayan xəbərlər gəlib. Alimlər bildirirlər ki, astrologiya işləməyən bir sistemdir və ulduzların və planetlərin hərəkətinə əsaslanan proqnozlar təsadüfi ehtimallardan fərqlənmir. Və bu sadəcə iddia deyil — elmi tədqiqatın nəticəsidir. Bu araşdırmada 150-dən çox astrologun verdiyi proqnozlar şansla uyğun gəlmə ehtimalından daha üstün nəticə göstərməyib. Onlar yalnız 20% hallarda doğru proqnoz veriblər, və fikirlərində də tez-tez bir-birlərindən fərqləniblər.
Tribunainfo.az Britaniyanın “Daily Mail” nəşrinə istinadən xəbər verir ki,əgər siz də gələcəyi öyrənmək üçün qoroskoplara üz tutan milyonlarla insandan birisinizsə, alimlərin sizə pis xəbəri var:
“Astrologiyanın tərəfdarları hesab edirlər ki, ulduzların və planetlərin hərəkəti insanların davranışına və həyatına təsir edir və bunu proqnozlaşdırmaq mümkündür. Əgər bu həqiqət olsaydı, təcrübəli astrologlar insan haqqında olan məlumata əsasən onun doğum xəritəsini düzgün müəyyən edə bilərdilər. Amma 152 astrologun iştirakı ilə keçirilən test bu iddianı təsdiqləmədi — onların cavabları təsadüfi seçilmiş ehtimallardan daha yaxşı deyildi və onlar nadir hallarda ortaq nəticəyə gəlirdilər.”
Araşdırmaya rəhbərlik edən riyaziyyatçı Spenser Qrinberq, bu testləri “ClearerThinking.org” adlı sosial təşəbbüslə birgə təşkil edib. O bildirir:
“Astrologiyanın əsas iddialarından biri budur ki, insanın doğum xəritəsi onun şəxsiyyəti və həyatı barədə məlumat daşıyır. Əgər bu doğrudursa, astrologlar doğum xəritəsini təsadüfdən fərqlənəcək şəkildə düzgün seçməlidirlər.”
Bu məqsədlə Qrinberq altı astrologla məsləhətləşərək onlara lazım olan məlumatları müəyyənləşdirib və bu məlumatlara əsasən 12 fərqli cavab variantı olan test hazırlanıb.
Test iştirakçılarına bir insan haqqında müəyyən məlumat verilir və onlardan beş doğum xəritəsindən hansının bu şəxsə aid olduğunu təyin etmələri xahiş olunur.
Qrinberq “New Scientist”ə açıqlamasında deyir:
“Araşdırma elə hazırlanmışdı ki, əgər astrologiya işləyirsə, nəticələr astrologiyanın xeyrinə olacaq, amma əgər işləmirsə, bu, aydın şəkildə üzə çıxacaq.”
Bundan əlavə, testi düzgün cavablandıranlara 1000 dollar mükafat vəd olunub. Lakin nəticələr göstərdi ki, 152 astrologun yalnız orta hesabla 2.49 doğru cavabı olub — bu da təsadüfi seçimlə əldə edilə biləcək nəticəyə bərabərdir.
Qrinberq bildirir:
“Nəticələr təsadüfdən fərqlənmir.”
Daha da əhəmiyyətlisi, astrologlar arasında razılaşma dərəcəsi də çox aşağı olub. Yəni, astrologiya həqiqətən obyektiv biliklər təqdim etsəydi, eyni məlumatlar əsasında astrologlar eyni nəticəyə gəlməli idilər. Amma ən təcrübəli astrologlar belə cəmi 28% hallarda ortaq nəticəyə gəliblər. Halbuki, təsadüfi seçimdə bu rəqəm 20% ola bilərdi.
Üstəlik, özlərini “dünya səviyyəli ekspert” adlandıran astrologların nəticələri, təcrübəsi az olan astrologlardan statistik baxımdan fərqlənməyib, hətta bəzi hallarda daha pis olub.
Qrinberq bunu belə izah edir:
“Bu nəticələr göstərir ki, astrologiya, zənn edildiyindən də az standartlaşdırılmış və qeyri-dəqiq sahədir.”
Daily Mail qeyd edir ki, astrologiya bir çoxları üçün “zərərsiz əyləncə” kimi görünsə də, bu sahənin elmi ciddiyyətlə tədqiq olunması mühümdür. Çünki əgər astrologiya işləyirsə, bu elmi dünyagörüşdə inqilab demək olardı. Amma işləmirsə, bu da vacibdir, çünki astrologiyaya dünyada milyonlarla insan inanır.
2022-ci ildə astrologiya, tarot və falçılıq kimi mistik xidmətlərin bazar həcmi 2,2 milyard dollar dəyərində qiymətləndirilmişdir.
Qrinberq yekunlaşdırır:
“Bütün dünyada milyonlarla insan astrologiyadan həyatlarını, xarakterlərini və gələcəklərini anlamaq üçün istifadə edir. Amma əgər bu metod işləmir, insanlar özlərini daha yaxşı tanımaq üçün alternativ elmi mənbələrə üz tutmalıdırlar.”
İmran Kərimli
