Azərbaycanda enerji sektorunda yeni dəyişikliklərin tətbiqi ilə bağlı müzakirələr gündəmdədir. Son günlər ictimaiyyət arasında qaz limitlərinin ləğvi və sabit tarifə keçid məsələsi ilə bağlı suallar artıb. Əhali üçün tarif siyasətində mümkün dəyişikliklər həm sosial təsirləri, həm də ailə büdcələrinə yükü baxımından böyük maraq doğurur.
Azərbaycanda qaz istehlakı üzrə mövcud limitlərin ləğv edilməsi gözlənilirmi?
Sabit tarif modelinə keçid planlaşdırılırsa, bu əhali və sahibkarlar üçün hansı üstünlükləri və çətinlikləri yarada bilər?
Belə bir addım dövlət büdcəsinə və enerji sektoruna necə təsir göstərəcək?
Qonşu ölkələrin təcrübəsində bu məsələyə hansı yanaşmalar tətbiq olunur və Azərbaycan üçün nə qədər uyğun ola bilər?
Məsələ ilə bağlı Tribunainfo.az-a açıqlama verən iqtisadiyyat üzrə fəlsəfə doktoru Günay Hüseynova bildirib ki, Azərbaycanda enerji sektorunda dəyişikliyin tətbiqi ilə bağlı məsələlər ictimaiyyət arasında müzakirə obyektinə çevrilsə də konkret olaraq qanun layihəsi və ya rəsmi açıqlama mövcud deyil.
G. Hüseynovanın sözlərinə görə, müzakirənin əsas predmeti qaz limitinin ləğvi həmçinin də tətbiq olunacaq sabit tariflərlə bağlıdır. Sabit tarifin hal-hazırda hansı məbləğdə olacağı məlum olmasa da düşünürəm ki, minimum 1 AZN təşkil edəcəkdir aylıq olaraq.
Ekspert qeyd edib ki, tətbiq olunacaq tarifin əhaliyə sosial təsiri və ailə büdcəsinə yük baxımdan müzakirə etsək düşünmürəm ki, böyük məbləğdə artım olacaq və ailə büdcəsinə daha çox təsir edəcək.
Tətbiq olunacaq tarifin məqsədlərinə gəldikdə bu sahədə təmir xərcləri, xidmət keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması ilə bağlı iddialar səslənir. Təbii ki, bu göstəriciləri ilk növbədə vətəndaşlar hiss edəcək. İstər tarif tətbiq olunmadan öncə və ya daha sonra xidməti keyfiyyət və təchizatla bağlı hər hansı bir problem yaşanırsa, vətəndaşlar rəsmi olaraq quruma müraciət etməlidirlər.
Limit məsələsinə qaldıqda, tətbiq olduğu ilk gündən qarşıyam. Azərbaycan qazı Avropaya nəql olunursa, yerli vətəndaş nə üçün limitlə istifadə etməlidir. Axı, limit nə üçündür? Təbii ehtiyatlar iqtisadi varlığımızdır, bu ehtiyatlar isə kifayət qədərdir. Hansısa ölkələrdəki kimi pulsuz verilmir vətəndaşa, bunun qarşılığında vətəndaş ödəniş edir. Ən çox istifadə əsasən qış aylarına təsadüf edir, bu da təbii ki hava şəraiti ilə əlaqədardır. Yəni, kimsə qaz borusunu açıb havaya buraxmır nə də pulsuz istifadə etmir ki, deyək ki, ekonomik istifadə etmək lazımdır. İsrafın qarşısını almaq lazımdır.
Dəniz Pənahova
