Avqustun 25-də “Telegram”ın qurucusu Pavel Durov Fransanın “Le Burje” hava limanında saxlanılıb.
Lent.az “Bioqrafiya” rubrikasında Pavel Durov barədə məlumat verir.
– Pavel Durov harada və nə zaman anadan olub?
Pavel Valerieviç Durov 10 oktyabr 1984-cü ildə Leninqradda ziyalı ailəsində anadan olub.
– Pavel Durov harada və hansı təhsili alıb?
O, atası Valeri Durovun bir neçə il işlədiyi İtaliyanın Turin şəhərində birinci sinfə gedib. Doğma şəhərinə qayıdan Pavel dörd xarici dil də daxil olmaqla bütün fənlərin dərindən öyrənilməsini təmin edən Akademik Gimnaziyanın eksperimental siniflərinə daxil olub. Vundekind kimi tanınan Durov 11 yaşında ilk dəfə proqramlaşdırma ilə maraqlanmağa başlayıb və elə həmin il oxuduğu məktəbin kompüterlərin şifrəsini sındırmağı bacarıb.
2001-ci ildə Akademik Gimnaziyanı fərqlənmə diplomu ilə bitirdikdən sonra 2002-ci ildə Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsinə ingilis filologiyası və tərcüməsi ixtisasına daxil olub. Akademik nailiyyətlərinə və universitetdə tələbə həyatına verdiyi töhfəyə görə o, Rusiya Federasiyası Hökumətinin təqaüdünə, daha sonra isə Rusiya Federasiyası Prezidentinin təqaüdünə layiq görülüb. 2006-cı ildə universiteti fərqlənmə diplomu ilə bitirib.
– Pavel Durov hara vətəndaşıdır?
– Durov Rusiya vətəndaşlığı ilə yanaşı, Sent Kitts və Nevis, BƏƏ və Fransa vətəndaşlığına malikdir.
– Pavel Durov hansı sahə üzrə biznes qurub?
O informasiya texnologiyaları sahəsində Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində və Rusiyada sahibkar kimi tanınır.
– Pavel Durov müxalifətçidir?
Durov internet azadlığını fəal şəkildə müdafiə edib və vətəndaşların rəqəmsal hüquqlarını məhdudlaşdırmağa çalışan hökumətləri sərt tənqid edib.
– Pavel Durovun iş həyatı necə başlayıb?
2006-cı ildə qardaşı Nikolay Durov ilə birlikdə VKontakte sosial şəbəkəsini qurub və bu, qısa müddətdə Rusiyada və bir çox MDB ölkələrində ən populyar sosial şəbəkəyə çevrilib. 2014-cü ildə şirkətin yeni sahibləri ilə münaqişədən və Rusiya hakimiyyətinin təzyiqindən sonra Durov VKontakte-nin baş direktoru vəzifəsindən əl çəkib və Rusiyanı tərk edib.
BƏƏ-də o, 2013-cü ildə yaratdığı və məlumatların yüksək dərəcədə məxfiliyini iddia edən Telegram messencerinin yaradılması üzərində işləyib.
– Pavel Durov zəngindir?
Bəli. 2016-cı ildən o, Forbes-in Rusiyanın 200 ən zəngin iş adamı siyahısında ilk onluqda yer alıb. 2022-ci ildə Forbes onu BƏƏ-nin ən zəngin mühaciri kimi təqdim edib. 2023-cü ilin fevralında Arabian Business onu Dubayın ən nüfuzlu sahibkarı adlandırıb. Forbes-in məlumatına görə, 2024-cü ilin avqust ayına Durov 15,5 milyard dollar sərvəti ilə dünyanın ən varlı adamları siyahısında 120-ci yerdə qərarlaşıb. 2012-ci il mayın 27-də Durovun başçılıq etdiyi VKontakte top-menecerləri şirkətin Sankt-Peterburqdakı mərkəzi ofisinin pəncərəsindən 5000 rubl yazılmış əskinaslar atmağa başlayıblar. Tezliklə pəncərələrin altına toplaşan izdiham hətta pul uğrunda dalaşmağa başlayıb. Pavel Durov insanların pul uğrunda boğuşmasını gülərək izləyib və kamera ilə çəkib. Daha sonra Pavel bildirib ki, öz hərəkəti ilə o, bayram ab-havası yaratmaq istəyib. Durov həmin gün ümumilikdə təxminən 20000 dollar səpələyib.
– Pavel Durov Rusiyadan nə üçün köçüb?
16 aprel 2014-cü ildə Pavel Durov elan edib ki, 2013-cü il dekabrın 13-də Rusiya FSB şəbəkə rəhbərliyindən Avromaydan təşkilatçılarının şəxsi məlumatlarını təhvil verməsini tələb edib. Durov imtina edib. Durov bildirib ki, ukraynalı istifadəçilərin məlumatlarının yayılması təkcə qanun pozuntusu deyil, həm də Ukraynadan olan milyonlarla istifadəçiyə qarşı cinayət olardı. 22 aprel 2014-cü ildə Pavel Durovun xaricə getdiyi və Rusiyaya qayıtmaq niyyətinin olmadığı məlum olub. 2018-ci ildə Durov Fransa prezidenti Emmanuel Makronla görüşüb. Bu görüşdən bir il əvvəl Fransa kəşfiyyat xidmətləri BƏƏ kəşfiyyat xidmətləri ilə birgə əməliyyat keçirib. Əməliyyata səbəb Fransa kəşfiyyat xidmətlərinin İslam Dövlətinin yaraqlıları cəlb etmək və hücumlar planlaşdırmaq üçün Telegramdan istifadə etməsindən narahatlığı olub. Görüşdə Makron Durova Telegram qərargahını Parisə köçürməyi təklif edib, lakin bu təklif rədd edilib.
6 fevral 2021-ci ildə Pavel Durov Dubayın vəliəhdi Həmdan bin Məhəmməd əl-Maktumla görüş keçirib və ondan dəstək alıb.
– Pavel Durov harada yaşayır?
2017-ci ildən o, Telegram-ın baş qərargahının yerləşdiyi Dubayda yaşayır. Rusiya pasportundan əlavə, onun Sent-Kits və Nevis əyalətinin pasportu var, o, bu pasportu ölkə iqtisadiyyatına sərmayə qoyduqdan sonra alıb.
– Pavel Durov nə üçün Parisdə həbs olunub?
24 avqust 2024-cü ildə Parisdə narkotik alveri, pornoqrafiyanın yayılması, fırıldaqçılıq və Telegram-da moderasiyanın olmaması ilə bağlı Fransa hökuməti ilə əməkdaşlıq etməmək ittihamı ilə həbs edilib.
39 yaşlı sahibkar bir sıra cinayətlərdə, həmçinin terrorizm, narkotik qaçaqmalçılığı, fırıldaqçılıq, çirkli pulların yuyulması, oğurlanmış malların idarə edilməsində ittiham oluna bilər. Onu 20 ilə qədər həbs gözləyir.