Gəzinti əhvalınızı, fiziki formanızı yaxşılaşdırmaq və hətta arıqlamaq üçün ən sadə və asan yoldur. Sadəcə gəzmək üçün bahalı avadanlıq almaq və ya fitnes təlimatçısına pul ödəmək lazım deyil.
Bu cür fiziki fəaliyyət, sağlamlığından və yaşından asılı olmayaraq, demək olar ki, hər kəs üçün faydalıdır. Sadəcə olaraq marşrutunuzu və vaxtınızı seçməlisiniz.
Nəyə görə tez-tez gəzmək lazımdır
Gəzinti
Birincisi, gəzinti ilə məşğul olmaq üçün bahalı idman avadanlığı almağa ehtiyac yoxdur. Sadəcə daha çox gəzməyə başlamaq lazımdır. Məsələn, hər gün işə gedərkən və ya oradan qayıdarkən bir neçə dayanacağı piyada gedin. Mütəxəssislərin fikrincə, belə bir tədbir belə sağlamlığa əhəmiyyətli faydalar gətirəcəkdir.
Bunun üçün yeni idman ayaqqabısı almaq lazım deyil (gəzinti dərslərinin peşəkar şəkildə keçirildiyi hallar istisna olmaqla). Eyni zamanda, gəzinti üçün ayaqqabılar rahat olmalıdır. Bunun üçün dikdaban ayaqqabılar və ya “tapıçka” qəti olaraq uyğun deyil.
Gəzintiyə ciddi şəkildə başlamaq qərarına gəlsəniz, nəzərə alınmalı bir neçə nüans var. Gənc və sağlam insanlar üçün ilkin yük sürətli tempdə 30 dəqiqədən çox olmamalıdır. Amma yaşlı insanlar orta templə yeriməlidirlər, lakin belə gəzintilər daha uzun olmalıdır. Hər halda, nəfəs darlığı olmamalıdır.
Bir insanın addımının təxmini uzunluğu 70-100 sm-dir, sözdə avtomatik addım bir insanın 1 dəqiqədə 80 – 120 addım atdığı yeriş sürəti hesab olunur. Bu rəqəmlər daha yüksəkdirsə, belə gəzinti artıq əhəmiyyətli fiziki səy tələb edir.
Gəzintinin faydaları onun sürətindən asılıdır. Məsələn, yavaş gəzinti, bir adam dəqiqədə təxminən 70 addım atdıqda, sakitləşir və stressi aradan qaldırır. Ancaq nəzərə çarpan bir məşq effekti gətirmir. Sürətli sürətlə (dəqiqədə 120 addımdan çox) yeriyirsinizsə, bu cür gəzinti idman zalında tam məşqi əvəz edə bilər.
Gəzintiyə sürətli addımlarla başlamalısınız. 5 – 15 dəqiqə sonra, əgər yoruldunuzsa, tempi azaltmalısınız. Qısa bir istirahətdən sonra addımı yenidən artırmalısınız. Beləliklə, “addım-addım”, sürətli bir sürətlə yerimə müddəti artır. Gəzintidən maksimum nəticə və fayda əldə etmək üçün təxminən 1,5 – 2 saat yüksək sürətlə gəzmək lazımdır.
Təmiz havada gəzin
İkincisi, gəzinti ürək-damar sisteminin işini yaxşılaşdırmağa kömək edir. Bunu etmək üçün, adi gəzintilərə əlavə olaraq, liftdən imtina etməyə dəyər. Pilləkənlərlə qalxıb enmək orqanizmə faydalı təsir göstərir. Bundan əlavə, bir neçə əlavə kq itirə bilərsiniz. Qəfildən başlamağın mənası yoxdur. Pilləkənlərdə ilk “səfərlər” üçün optimal vaxt 5 dəqiqədir. Sonra vaxt tədricən 15 dəqiqəyə qədər artır.
Düz yolda deyil, dağlıq ərazidə gəzinti marşrutu seçməklə siz həm də yeriməyin səmərəliliyini əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilərsiniz. Kiçik yamaclarda yuxarı və aşağı enmək əlavə stress yaradır. Bunun sayəsində dözümlülük artır və fiziki hazırlıq yaxşılaşır.
Unutmayın ki, sürətli və ya yavaş yerimək hələ də fiziki fəaliyyətdir. Buna görə nəbzinizə nəzarət etməlisiniz. Gəzinti zamanı optimal yük sadə bir düsturla hesablana bilər:
Gəzinti zamanı ürək döyüntüsünün maksimum artması = (220 – yaş) x 0,65
Belə bir “gəzinti” məşqini tamamladıqdan sonra 10 dəqiqədən sonra ürək döyüntüsü gəzməyə başlamazdan əvvəl olduğu kimi olmalıdır. Məsələn, insanın 50 yaşı var. Bu vəziyyətdə, gəzinti zamanı ürək döyüntüsünün maksimum artımı 110 vuruş/dəqiqədən çox olmamalıdır. 35 yaşında isə – 120 döyüntü/dəqiqə və s.
Gəzintinin faydaları haqqında bir neçə fakt
Gəzinti
Gündəlik gəzinti qan təzyiqini azaltmağa, qan damarlarının və ürəyin, ağciyərlərin və həzm sisteminin, xüsusən də bağırsaqların işini yaxşılaşdırmağa kömək edir.
Gəzinti zamanı əzələlər kifayət qədər yüklənir , oynaqlar və sümüklər güclənir. Və bu artritin yaxşı qarşısının alınmasıdır. Daimi gəzinti yalnız yaxşı formada qalmağınıza kömək etməyəcək, həm də əhvalınızı yaxşılaşdıracaq, stress və narahatlıqdan xilas olacaq, xəstəliklərin inkişafının qarşısını alacaqdır.
Alimlər hesablayıblar ki, 20-ci əsrin əvvəllərində bir insan həyatı boyu təxminən 75 min kilometr məsafə qət edib. Planetimizin müasir sakinləri üçün belə bir piyada “marşrut” cəmi 24 min kilometrdir.
İmran Kərimli
Tribunainfo.az