Nemrut dağındakı monumental heykəllər arasında möhtəşəm gün doğumu
Nemrut dağının zirvəsi geniş düzənliklərə və Fərat çayına panoramik mənzərəyə sahib Türkiyə ən gözəl yerlərindən biridir. 2150 metr hündürlüyündəki bu əzəmətli dağı daha da qeyri-adi edən onun Kommagene Krallığına aid abidələri, iki minillik boyu orada dayanmış uca əhəngdaşı heykəlləridir. Roma imperiyası ilə uğurla mübarizə aparan və ölümsüzlük axtaran padşah Antiox Teos I (e.ə. 69-36) tərəfindən ucaldılmış bu heykəllər antik dövrdən əfsanələrə ilham verib. İndi macəra həvəskarlarının ən məşhur marşrutlarından biri olan Adıyamanın sirli zirvəsi Nemrut ziyarətçiləri valeh edir.
Qədim dünyanın sehrli irsi
1987-ci ildə UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilmiş Nemrut dağı dünyanın ən təsirli zirvələrindən biridir. Nemrut dağı Türkiyənin cənub-şərqi Anadolu bölgəsində, Adıyamanın Kahta rayonunda yerləşən, tarix boyu sivilizasiyalara və mədəniyyətlərə ev sahibliyi edən sönmüş vulkandır. 2150 metr yüksəklikdəki Nemrut dağı Malatya və Adıyamandan heyrətamiz mənzərələr təqdim edir. Nemruta səyahət öz sehrini illər boyu qoruyub saxlayır və səyahət zirvəyə çatdıqda valehedici bir mənzərəyə açılır. Ölçüsü 8-10 metrə qədər olan nəhəng heykəllər əhəngdaşı bloklarından hazırlanır, bəzilərinin çəkisi doqquz tona çatır. Təxminən iki min il yaşı olan heykəllər Antiox tərəfindən öz dəfn otağının üstündəki bütün ərazi ətrafında qruplaşdırılmış dəfn ziyarətgahında ucaldılmışdır. Əhatə dairəsi və dizayn mürəkkəbliyi baxımından bənzəri olmayan bu nəhəng daş abidələr Antioxdan tanrılara və onun əcdadlarına, o cümlədən fars atasına və yunan anasına minnətdarlığını ifadə edən bir xərac olduğu qeyd edilir.
Nemrut dağının zirvəsinə gedən yolda ziyarətçiləri şərq, şimal və qərb istiqamətli qrup heykəllər qarşılayır. Şimal tumulusu tam tamamlanmasa da, şərq və qərbdəki terraslar qorunub saxlanılmışdır. Şərq terasında Tanrılar Qalereyası, Əcdadlar Qalereyası və qurbangah yerləşir. Eyni zamanda, mərkəzi heykəltəraşlıq qrupu onun əcdadının qarışığı olan yeni qurulmuş dini kultunun panteonunu təmsil edən beş tanrıdan ibarətdir. Aslan və qartal bu fiqurların hər iki tərəfində dayanaraq onları qoruyur. Heyvanların padşahı olan aslan yerin qüdrətini, tanrıların müjdəçisi olan qartal isə səmavi gücü təmsil edir. Qərb terrasındakı heykəllər demək olar ki, eyni şəkildə düzülüb. Şərq terrasındakı taxtlar daha bütöv olduğu halda, qərb terrasındakı heykəllərin başları daha yaxşı qorunub saxlanılmışdır. Bu terrasda Kommagene kralı I Antioxun heykəli, müxtəlif tanrıların, xüsusən də Zevsin heykəlləri və fars padşahlarının relyef stelləri də var. Yazılarda Antioxosun məzarının da burada olduğu bildirilsə də, padşahın məzarı hələ də tapılmayıb. Nemrut dağının qərb terrasında Kommagene Krallığının, Makedoniya padşahlarının relyef stelası, eləcə də dünyanın ən qədim astroloji təqvimi hesab edilən aslan bürcünün relyefi var.
Unudulmaz gün doğumu və gün batımı
Bu zirvə planetin ən gözəl yerlərindən biridir və nəfəs kəsən günəşin doğuşunu və qürubunu seyr etmək üçün bənzərsiz bir seçimdir. Hər il günün ən gözəl saatlarında on minlərlə ziyarətçi sonsuz üfüq xəttinə qarşı qızıl, tünd qırmızı və göy çalarların bir-birinə qarışmasını müşahidə etmək üçün zirvəyə qalxır. Nəzərə alın ki, fəsildən asılı olmayaraq, Nemrut dağının zirvəsi əksər hallarda soyuq olur. Ziyarətiniz zamanı isti paltar geyinməyi məsləhət görərdik.
Adıyamandan daha çox…
Nemrut dağını ziyarət etmək bir ömür boyu yaşanacaq ən unikal təcrübələrdən biri olsa da, Adıyamanın başqa cazibəsi də var. Bölgənin unikal təbii və mədəni irsi müstəsna səyahət məkanı təqdim edir. Bölgədəki tarixi yerlər arasında Karakuş höyük, Cendere körpüsü və Arsemeya antik şəhəri də mütləq görülməli yerlər arasındadır. Digər əhəmiyyətli bölgə Fərat çayının qərb sahilindəki Gerger qalası və Kommagene Krallığının beş əsas şəhərindən biri olan və Adıyaman şəhər mərkəzinin şimalında yerləşən qədim Perre şəhəridir. Adıyaman həmçinin özünəməxsus kulinariya mədəniyyətinə görə Türkiyənin ən çox seçilən qastronomik məkanlarından biridir.
