Azərbaycan son illərdə öz iqtisadi inkişaf modeli ilə beynəlxalq arenada diqqət çəkərək nümunəvi bir ölkəyə çevrilib. Ölkənin dayanıqlı inkişaf strategiyası, zəngin təbii resursları və uğurlu islahatlar prosesi onun iqtisadi modelinin dünyada özünü təsdiqləməsinə gətirib çıxardı. Bu model həm resurslara əsaslanan iqtisadiyyatı şaxələndirməyi, həm də regional və qlobal iqtisadi əlaqələri gücləndirməyi hədəfləyir.
Prezident İlham Əliyev cari ilin 26 sentyabr tarixində iqtisadi məsələlərə həsr olunmuş müşavirədə çıxışı zamanı qeyd etdiyi kimi, ilin əvvəlindən iqtisadi inkişaf gözlənilən səviyyədədir. İqtisadi artım 4,3 faiz təşkil edib. Bugünkü dünyada gedən prosesləri təhlil edərkən və ümumiyyətlə, geosiyasi vəziyyətə nəzər saldıqda bu, çox müsbət göstəricidir. Ölkə iqtisadiyyatının şaxələndirilməsi istiqamətində atılmış addımlar və düşünülmüş islahatlar siyasəti öz bəhrəsini verməkdədir. İqtisadi inkişaf templəri inkişaf etmiş bir çox ölkələrdə olan iqtisadi inkişaf templərini üstələyir.
Bizim əsas hədəfimiz iqtisadiyyatımızı bundan sonra daha da şaxələndirmək və dayanıqlı inkişaf modelini təkmilləşdirməkdir. İnflyasiya ilin əvvəlindən cəmi 1 faizdən bir qədər çox olmuşdur. Bu da çox müsbət göstəricidir.
Ölkə başçısı vətəndaşlara xoş müjdənin anonsunu da verdi. Gələn il minimum əməkhaqqı və minimum pensiya artırılacaq. Baxmayaraq ki, ölkə qarşısında duran vəzifələr böyük maliyyə vəsaiti tələb edir, ilk növbədə, hərbi, hərbi sənaye kompleksinin inkişafı, Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun bərpası ilə bağlı çox vəsait tələb edən layihələr var, bütün bunlara baxmayaraq, dövlət başçısı həssas təbəqə sayılan vətəndaşlarımızın da rifah halının yaxşılaşdırılması üçün əlindən gələni edir.
Azərbaycanın iqtisadi inkişaf modeli təbii resurslara əsaslansa da, son illərdə qeyri-neft sektorunun inkişafı və iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi istiqamətində mühüm addımlar atılıb. Rəqəmsal iqtisadiyyat, infrastruktur layihələri və beynəlxalq əməkdaşlıqlar bu modelin əsas dayaqlarıdır. Bu inkişaf strategiyası Azərbaycanı regionda güclü iqtisadi aktor kimi möhkəmləndirərək, beynəlxalq səviyyədə nümunəvi bir iqtisadi model kimi tanıdır.
Azərbaycanın iqtisadi inkişafının əsasını təşkil edən amillərdən biri zəngin enerji resurslarıdır. Xəzər dənizi hövzəsində yerləşən geniş neft və qaz yataqları Azərbaycanı enerji ixracatçısı ölkələr sırasına daxil edib. 1994-cü ildə imzalanan “Əsrin müqaviləsi” ölkəyə xarici sərmayələri cəlb edərək, neft sektorunun inkişafında mühüm rol oynadı. Bu müqavilə Azərbaycanı qlobal enerji bazarında mühüm oyunçuya çevirdi.
Bununla yanaşı, enerji layihələri, o cümlədən Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) neft boru kəməri və Cənub Qaz Dəhlizi kimi iri infrastruktur layihələri ölkənin beynəlxalq mövqeyini daha da gücləndirdi və iqtisadi inkişafın təməlini qoydu. Danılmaz faktdır ki, bu sektor uzun müddət iqtisadiyyatın aparıcı sahəsi olub və ölkənin gəlirlərinin böyük hissəsini təmin edib.
Son illərdə Azərbaycan iqtisadiyyatının əsas prioritetlərindən biri neftdən kənar sektorlara investisiya qoyuluşu ilə iqtisadiyyatı şaxələndirmək oldu. Neft qiymətlərinin dəyişkənliyi ölkəni qeyri-neft sektorunu inkişaf etdirməyə təşviq etdi. İqtisadi şaxələndirmə strategiyası çərçivəsində kənd təsərrüfatı, turizm, informasiya texnologiyaları, nəqliyyat, logistika və sənaye sahələri inkişaf etdirildi.
Kənd təsərrüfatı sektoru, xüsusən də ənənəvi məhsulların (pambıq, üzüm, taxıl və meyvə) ixracı və yerli bazara çıxarılması ölkənin iqtisadi inkişafına mühüm töhfələr verdi. Azərbaycanın əlverişli coğrafi mövqeyi isə onu nəqliyyat və logistika mərkəzinə çevirərək, regionda mühüm tranzit qovşağına çevirdi.
Azərbaycanın iqtisadi inkişafında infrastruktur layihələri xüsusi rol oynayır. Ölkə geniş miqyaslı yol, dəmir yolu və hava limanı layihələrini həyata keçirməklə nəqliyyat sahəsində böyük nailiyyətlər əldə etdi. Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu kimi layihələr regionda Azərbaycanı strateji nəqliyyat qovşağına çevirdi.
Eyni zamanda, Azərbaycanda tikinti və şəhərsalma sahəsində genişmiqyaslı layihələr həyata keçirildi. Bakı şəhərində, eləcə də regionlarda infrastrukturun inkişaf etdirilməsi, yeni sənaye parklarının və texnoparkların yaradılması iqtisadi potensialın artmasına və iş yerlərinin açılmasına imkan verdi.
Azərbaycan son illərdə rəqəmsal iqtisadiyyat və innovasiya sahəsində də ciddi addımlar atmağa başladı. İnformasiya və kommunikasiya texnologiyaları sahəsinin inkişafı ölkədə rəqəmsal infrastrukturun genişlənməsinə, rəqəmsal xidmətlərin yaradılmasına və innovativ layihələrin həyata keçirilməsinə şərait yaratdı.
Rəqəmsal iqtisadiyyat sahəsində əldə edilən nailiyyətlər Azərbaycanı texnologiyaya əsaslanan gələcək inkişaf modeli ilə təmin edir. Bu sahədə aparılan islahatlar Azərbaycanın iqtisadiyyatını yeni texnoloji çağırışlara uyğunlaşdırmağa yönəlib və rəqəmsal transformasiyanın təməlini qoyub.
Azərbaycanın iqtisadi inkişaf modelinin mühüm aspektlərindən biri xarici əlaqələrin genişləndirilməsi və beynəlxalq investisiyaların cəlb edilməsidir. Ölkənin sabit siyasi mühiti və investisiya üçün əlverişli şəraiti beynəlxalq sərmayədarları cəlb etməkdə mühüm rol oynayır. Azərbaycan Avropa, Asiya və Yaxın Şərq arasında yerləşərək, qlobal iqtisadi əlaqələrin inkişafında körpü rolunu oynayır.
Beynəlxalq təşkilatlarla və müxtəlif ölkələrlə iqtisadi əməkdaşlıqlar, o cümlədən ticarət müqavilələri, enerji layihələri və nəqliyyat layihələri ölkənin qlobal iqtisadiyyatda mövqeyini daha da gücləndirir. Bu, Azərbaycanın iqtisadi inkişaf modelinin davamlı və açıq xarakterini sübut edir.
Azərbaycanın iqtisadi inkişaf modeli dünyada özünü təsdiqləyib. Büdcə dövlətimizin imkanlarını əks etdirir. Heç bir yerdən heç bir yardım almırıq, əksinə, xarici borcu azaldırıq. Xarici borcun ümumi daxili məhsula nisbətdə Azərbaycan dünya miqyasında qabaqcıl ölkələr sırasındadır. Bu, cəmi 7,5 faizdir və bu, bizə imkan verir ki, gələcəkdə daha az vəsaiti xarici borcun qaytarılmasına sərf edək.
Biz öz resurslarımıza arxalanaraq güclü və müstəqil iqtisadiyyat qurmuşuq, heç kimdən asılı deyilik. İqtisadi müstəqillik təbii olaraq bizə beynəlxalq müstəvidə böyük imkanlar qazandırır ki, Azərbaycan uğurla, inamla, şərəflə, ləyaqətlə müstəqil xarici siyasət apara bilsin.
Məşhur Məmmədov,
Millət vəkili
