Hər il mayın 31-də Ümumdünya Tütünsüz Günü qeyd olunur. Ümumdünya Tütünsüz Gününün məqsədi tütünün səbəb olduğu sağlamlıq risklərini və ölümləri azaltmaq və bütün dünyada siqareti daha da azaltmaqdır.
ÜST-nin məlumatına görə, tütün epidemiyası dünyada indiyədək əhalinin sağlamlığı üçün yaranmış ən ciddi təhlükələrdən biridir. Hər il səkkiz milyondan çox insan ondan ölür. Bu ölümlərin yeddi milyondan çoxu bilavasitə tütün istifadəsi, təxminən 1,3 milyonu isə ikinci əl tüstüsünə məruz qalma səbəbindəndir.
Tribunainfo.az xəbər verir ki, tütün məmulatlarının, o cümlədən qəlyanın tərkibində 7 mindən çox kimyəvi maddə var ki, onlardan ən azı 250-nin zəhərli və ya kanserogen olduğu məlumdur.
Tütündən istifadə insan orqanizminin demək olar ki, hər bir orqanına mənfi təsir göstərir. Siqaret infarkt, insult, ağız, boğaz, ağciyər xərçəngi, astma, vərəm, II tip diabet, demans və bir çox başqa xəstəliklərin inkişafına səbəb olur.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) xəbərdarlıq edir ki, 1 milyarddan çox insan siqaret çəkir, onların 80 faizi tütündən istifadə nəticəsində xəstəlik və ölüm hallarının ən yüksək yükü olan aşağı gəlirli ölkələrdə yaşayır.
ÜST 2024-cü ilin yanvar ayı üçün dünyada yetkin tütün istifadəçilərinin ümumi sayının 1,25 milyard nəfər olduğunu təxmin edir.
Siqaret çəkənlərin əksəriyyəti Cənub-Şərqi Asiyada yaşayır (26,5 faiz). Bununla belə, Qərbi Sakit okean regionunda tütün istehlakçılarının 79 faizi Çinin payına düşür. Avropa regionunda istehlak nisbəti 25,3 faiz təşkil edir. Afrika tütün istehlakının ən aşağı səviyyəsinə malikdir, 2000-ci ildəki 18 faizdən 2022-ci ildə yüzdə 10-dan aşağı düşərək.
Amerika qitəsindəki ölkələrin üçdə birindən çoxu 2030-cu ilə qədər tütünün 30 faiz azaldılması hədəfinə çatmaq yolundadır.
İmran Kərimli
