“Müxtəlif nikotin ötürmə sistemlərinin – vapların və elektron siqaretlərin əsas təhlükəsi onların tərkibidir”.
Qaynarinfo xəbər verir ki, bunu onkoloq, torakal cərrah və tibb elmləri namizədi Andrey Nefedov gazeta.ru-ya deyib.
“Vape mayelərində ağciyərlərə tənəffüs olunmaq üçün nəzərdə tutulmayan müxtəlif kimyəvi maddələr ola bilər. Kimyəvi nöqteyi-nəzərdən mayelərin tərkibi o qədər müxtəlifdir ki, elektron siqaretin buxarını çəkən şəxs mahiyyətcə rulet oynayır: vapinq mayesinin inhalyasiyasının təsiri o qədər gözlənilməz ola bilər. Bundan əlavə, bu cür cihazlar üçün bütün doldurucular nikotin, ləzzətlər, propilen qlikol, qliserin və nikel, xrom, qurğuşun, kadmium kimi ağır metallardan ibarətdir. Onların hamısı ağciyərlərə zərərli təsir göstərir, çünki qliserin orqanın daxilində bir növ film yaradır və ağciyərin genişlənməsinin qarşısını alır, bu da nəfəs almağı çətinləşdirir. Nikotin, asılılıqdan əlavə, ağciyər toxumasının iltihabına və zədələnməsinə səbəb olur. Propilen qlikol tənəffüs yollarını qıcıqlandırır və qurudur, buna görə də siqaret çəkən üçün xarakterik quru öskürək olur”, deyə həkim izah edib.
Eyni zamanda, Nefedov bildirib ki, vapinqin ağciyər xərçənginin inkişafına təsiri hələ də sübut olunmayıb, çünki az vaxt keçib.
“Ağciyər xərçəngi hallarının 90%-i tütün çəkmə ilə bağlıdır. Bunu sübut etmək üçün əhali arasında 30 il fasiləsiz tütün istifadəsi lazımdır. Bu vəziyyətində risklər gözlənilməzdir, lakin bu cihazların adi siqaretlərdən daha təhlükəsiz və ya daha az zərərli olduğunu söyləmək olmaz. Alternativ siqaret çəkən insan daim siqaret çəkir, siqaretlərin sayı heç bir şəkildə məhdudlaşmır. Bundan əlavə, adi nikotindən daha çox asılılıq yaradan duz nikotindən istifadə edir”, deyə həkim əlavə edib.
Elektron siqaret analoqlarında olan kanserogenləri və ağciyər toxumasının mutasiyasına səbəb olan digər maddələri daim nəfəs alır. Uzun müddətdə bu, ağciyər xərçənginə səbəb ola bilər, lakin hələ ki, kifayət qədər vaxt keçmədiyi üçün bu ifadəni açıq şəkildə təsdiqləyən heç bir araşdırma yoxdur. Onkoloqun fikrincə, insanın sağlamlığı üçün edə biləcəyi ən yaxşı şey nikotin ötürücü sistemlərdən istifadəni dayandırmaqdır:
“Ağciyərlərin ağır metallar, kanserogenlər və bir sıra naməlum maddələrlə inhalyasiyası mütləq ağciyər funksiyasının azalmasına və gələcəkdə çox güman ki, geri dönməz nəticələrə gətirib çıxaracaq. Bu, bir insanın nikotin asılılığı səbəbindən özünü məruz qoyduğu əhəmiyyətli bir riskdir. Ondan qurtulmaq asan deyil, amma mümkündür. Başlamaq üçün belə bir qərar qəbul etmək, pis vərdişdən imtina etmək üçün motivasiyanızı göstərmək və yaxınlarınızın dəstəyinə müraciət etmək vacibdir. Siz həmçinin çəkilmə simptomlarını azaldan və ya tamamilə bloklayan xüsusi dərmanlardan istifadə edə bilərsiniz. Siqareti nə qədər tez buraxsanız, ağciyər toxuması bir o qədər tez və daha yaxşı bərpa oluna bilər. Siqareti tərgitmək üçün heç vaxt gec deyil: hətta təsirli siqaret tarixçəsindən sonra da nikotindən imtina bütün orqanizmə müsbət təsir edir və insana uzun illər ömür verir”.
Ancaq həm tütündən, həm də yeni cihazlardan imtina edə bilmirsinizsə, sağlamlığınız üçün məsuliyyət daşımalısınız.
“30 il ərzində gündə bir qutu siqaret çəkən insanlar üçün aşağı dozalı kompüter tomoqrafiyasından (LDCT) keçmək məcburidir. Bu üsul ağciyər xərçənginin erkən mərhələsini göstərən ən kiçik şişləri belə aşkar edir. Məhz bu zaman onun müalicəsi ən təsirli olur. Bir şəxs bir neçə ildir məhdudiyyətsiz siqaret çəkirsə, onun ağciyər funksiyasını həkimi tərəfindən yoxlanılması tövsiyə olunur. Ağciyərlərdə dəyişikliklərə şübhə varsa, ən yaxşısı LDCT-dən keçmək və onlarla hər şeyin qaydasında olduğuna əmin olmaqdır”.
İmran Kərimli
