Asiyadan Amerikaya qədər quraqlıq, yanğın və daşqınlar gözlənilən məhsullarla bağlı mütəxəssislərin qorxusunu gücləndirir.
Tribunainfo.az-ın araşdırmasına əsasən daha az məhsuldar bir il ərzaq inflyasiyası ilə təhdid edir ki, bu da öz növbəsində insanlar üçün xərclərin artmasına, hətta az təminatlıların qidalanmamasına gətirib çıxaracaq.
Yaxın gələcəkdə dünyanın ərzaq böhranı ilə üzləşməsi də mümkündür.
Eyni zamanda “Bloomberg” qəzeti də yazır ki, kənd təsərrüfatı məhsullarının qiymət indeksində son bir ayda artım 7 faiz təşkil edib ki, bu da Rusiya-Ukrayna müharibəsi başlayandan bəri ən yüksək göstəricidir.
Xatırladaq ki, 2022-ci ilin əvvəlində Rusiya-Ukrayna müharibəsinin başlaması ilə dünya ərzaq bazarında kəskin inflyasiya qeydə alınıb. Onu da xatırladaq ki, Bloomberg indeksinə 9 əsas ərzaq məhsulunun qiymət müşahidələri daxildir.
İqtisadçılar qeyd edirlər ki, bu indeks hələ maksimum indeksinə çatmasa da, artım var ki, bu da Braziliyadan Vyetnam və Avstraliyaya qədər müşahidə edilən təbii fəlakətlərin artması ilə bağlıdır və buna qarşı fermerlər mübarizə aparır. İqtisadçıların fikrincə, hava şəraitinin dəyişməsi inflyasiyaya gətirib çıxarır və istehsal və tədarük perspektivini şübhə altına alır ki, bu da taxıl, qəhvə, şəkər və digər məhsulların qlobal bazarlarında qeyri-müəyyənlik yaradır.
Bazar ilin əvvəli ilə müqayisədə dönür. Bu nə deməkdir? Mütəxəssislər ilin əvvəlində ərzaq məhsullarının qiymətinin cilovlanmasını bazarda təklifin çox olması, tələbatın isə kifayət qədər az olması ilə izah edirlər. Lakin hazırda əks proses müşahidə olunur və bu tendensiya davam edərsə, onun fəsadları hətta pərakəndə ticarət şəbəkələrində də nəzərə çarpacaq və adi istehlakçı da bunu hiss edəcək.
Qeyd edək ki, Qərbi Afrikada bu məhsul qıtlığı olduğundan şokoladın xammalı olan kakaonun qiyməti bu il artıb. Ekspertlərin fikrincə, inflyasiyaya tədarük zəncirlərinin fasiləsiz işləməsində problemlər yaradan geosiyasi amillər də təsir edir. Qara dəniz və Yaxın Şərqdəki gərginlik, ABŞ-da qarşıdan gələn noyabr seçkiləri və bundan sonra Çin və ABŞ arasında ticarət əlaqələrində baş verə biləcək inkişaflar ekspertlər arasında az qorxu yaratmır.
Dəniz Pənahova
