Baş ağrısı adətən keçici olmaqla yanaşı, gündəlik həyatda çox rast gəlinən ağrı növüdür. Bu ağrılar beyin, ətraf sinirlər, əzələlər və qan damarlarının ağrı siqnalı göndərməsi ilə meydana çıxır. Stress, yuxusuzluq, qidalanma pozğunluğu, göz yorğunluğu və əzələ gərginliyi kimi faktorlar baş ağrısına yol açır.
Tribunainfo.az bildirir ki, əgər baş ağrısı tez-tez təkrarlanırsa, bu halın altında sinusit, miqren, menenjit və ya nevroloji problemlər dayanır.
Baş ağrısı növləri: birincili və ikincili
Baş ağrılarının 150-dən çox səbəbi olsa da, bunlar əsasən birincili və ikincili olaraq iki qrupa bölünür.
Birincili baş ağrıları (Gərginlik tipi baş ağrısı)
Ən çox rast gəlinən baş ağrısı növü olan gərginlik tipi baş ağrısı daha çox qadınlarda müşahidə olunur. Alın və boyun nahiyəsinə yayılan, fiziki fəaliyyətlə ağırlaşmayan bu ağrıya çox nadir hallarda işıq və səsə qarşı həssaslıq müşahidə oluna bilər. Xroniki halda ayda ən az 15 gün və ildə ən az 6 ay davam edir.
Əlamətləri:
Başın hər iki tərəfində təzyiq və sıxılma hissi
5-10 dəqiqədən günlərlə davam edən ağrı
Nadir də olsa, yüngül bulantı və səsə-işığa qarşı həssaslıq
Əsas səbəblər: psixoloji stress, əzələ gərginliyi, yuxusuzluq və dərmanların həddindən artıq istifadəsi
Miqren tipi baş ağrısı
İkinci ən çox rast gəlinən birincili baş ağrısı növü olan miqren qadınlarda daha çox müşahidə olunur və genetik meyillilik göstərə bilər. Bəzi qidalar, hormonal dəyişikliklər, yuxu pozğunluğu və stress miqreni tetikleyə bilər.
Əlamətləri:
4-72 saat davam edən ataklar
Zonklayıcı və tək tərəfli ağrı
Bulantı və qusma ilə müşayiət oluna bilər
Fiziki fəaliyyətlə daha da şiddətlənə bilər
İşığa və səsə qarşı yüksək həssaslıq
İkincili baş ağrıları
İkincili baş ağrıları müxtəlif sağlamlıq problemlərinin əlaməti ola bilər.
Dərman istifadəsi ilə bağlı baş ağrısı
Bəzi dərmanlar, hətta baş ağrısı üçün istifadə edilən dərmanların həddindən artıq istifadəsi belə ağrıya səbəb ola bilər.
Beyin şişi və ya anevrizma
Baş ağrısı ilə yanaşı görmə pozğunluğu, qulaqda səs və şəxsi dəyişikliklər varsa, beyin şişi və ya beyin qanaması ehtimalı nəzərə alınmalıdır.
Spinal və sinüs mənşəli baş ağrıları
Beyin-omurilik mayesinin azalması və ya sinüzit kimi hallarda alın, yanaq və dişlərdə ağrı müşahidə olunur.
Travma sonrası və yüksək təzyiqlə bağlı baş ağrıları
Qəza və zədələrdən sonra, eləcə də yüksək təzyiq səbəbilə alın və ense bölgəsində baş ağrısı baş verə bilər. Burun qanaması müşahidə edilərsə, bu beyin qanamasına qarşı qoruyucu reaksiya ola bilər.
Hormonal dəyişikliklər və göz təzyiqi
Adət dövrü, menopauza və hamiləlikdə baş verən hormonal dəyişikliklər də baş ağrısına səbəb ola bilər. Qapalı bucaqlı qlaukoma isə kəskin baş ağrısı ilə müşayiət oluna bilər.
Baş ağrısına nələr yaxşı təsir edir?
Aşağıdakı üsullar baş ağrısını yüngülləşdirə və ya aradan qaldıra bilər:
Soyuq və ya isti kompres tətbiqi
Bol su içmək
Çobanyastığı, zəncəfil çayı içmək
Az miqdarda qəhvə və ya çay içmək
Nanə və ya lavanda yağı ilə masaj
Sakit və qaranlıq otaqda dincəlmək
Yuxu rejiminə əməl etmək
B kompleksi və maqnezium kimi əlavə vitaminlər qəbul etmək
Səs-küydən uzaq durmaq
Diş ağrısından qaynaqlanırsa duzlu su ilə qarqara etmək
Baş ağrısının qarşısını almaq üçün nə etmək olar?
Maqnezium və B vitamini kompleksi qəbul edin
Kəskin qoxulardan uzaq olun
Düzgün və kifayət qədər yatın
Gözlərinizi tez-tez istirahət etdirin
Uzun müddət eyni vəziyyətdə qalmayın
Kafein istehlakını məhdudlaşdırın
Qida həssaslığını müəyyənləşdirib uyğun olmayan qidaları tərk edin
Spirt və siqaret kimi tetikleyicilərdən uzaq durun
Baş ağrısında nə zaman həkimə müraciət edilməlidir?
Aşağıdakı hallar müşahidə olunursa, dərhal həkimə müraciət etmək lazımdır:
Anidən başlayan və indiyə qədərki ən şiddətli baş ağrısı
Şiddəti getdikcə artan ağrı
İkiqat və ya bulanıq görmə
Qusma ilə müşayiət olunan, lakin bulantısız ağrı
50 yaşdan sonra başlayan baş ağrısı
Travmadan sonra yaranan ağrı
Boyun tutulması və ya yüksək hərarətlə müşayiət olunan ağrılar
Baş ağrısı necə müalicə olunur?
Müalicə baş ağrısının səbəbinin müəyyənləşdirilməsinə əsaslanır. Əsas müalicə üsulları:
Stressin idarə olunması: Dərin nəfəs alma, meditasiya və relaksasiya texnikaları
Dərman müalicəsi: Sadə ağrıkəsicilər, triptanlar və digər xüsusi dərmanlar
Pravda.az
